Eudes de Châteauroux, « dossier franciscain », sermo
8 (Schneyer : 723)">
<< | >> |
| Plan : synthétique classique pas de plan V. interventions éditoriales (en rouge) |
Liste des figurae :
Thema
Ysa. XI° :
Super foramina aspidis
Introductio
In hiis uerbis principium uite beati Francisci
nobis manifestissime demonstratur cum dicitur ablactatus ;
progressus uite eius et modus conuersationis cum dicit manum mittet
; fructus quem fecit in Ecclesia Dei et adhuc facit cum dicit super
foramina aspidis et in cauerna reguli. I :
Per ministerium Francisci diuersa genera hominum ad Dominum
sunt conuersa
Ysaya
hiis uerbis permittit quoddam mirabile quod temporibus beati Francisci uidimus adimpleri :
Habitabit lupus cum agno et pardus cum
hedo accubabit, uitulus et leo et ouis similiter morabuntur et puer paruulus minabit
eos .
FIGURAhomines = bestia
I.A :
Boni et mali homines
Per
diuersitatem bestiarum diuersitas hominum designatur, per munda boni, per Ecclesia = lintheum FIGURA
Ecclesia = archa Noe Per lintheum predictum et archam Noe
hereticus = lupus Per lupum hereticus quia ouem uel canem se simulat ut infra caulas includatur ; Io. X° : Lupus non uenit nisi ut furetur et mactet et perdat ; Act. XX° : Uenient post discessum meum lupi rapaces. FIGURA
Homo qui multa mala perpetrat = pardus Per pardum uarii coloris homines qui, et [123va] si faciant aliqua bona, multa tamen mala perpetrant, Ie. XIII° : Si Ethiops potest mutare pellem suam et pardus uarietatem suam et
predo et exactor = leo Per leonem predones et exactores ; Ecclesiastico XII° : Uenatio leonis honager in heremo ; FIGURA
innocens = agnusper agnum innocentes ; FIGURA
misericordius = ouisper ouem, fecondi in operibus misericordie, pastum esurientibus ministrantes, nudos uestientes, exemplo et doctrina sua filios Domino generantes ; ouis lacte pascit, lana uestit, agnum generat ; FIGURA
penitens = edusper edum penitentes ; FIGURA
laciuus = uitulusper uitulum lasciui qui postmodum futuri
maturus = bosboues
beatus Franciscus = puer
I.B :
Franciscus, puer sensus et paruulus per humilitatem,
minauit eos
(Franciscus ydiota, Francisci humilitas)
Hec genera hominum
puer paruulus minauit, id est, beatus Franciscus qui fuit malicia paruulus, iuxta illud Apostoli :
Malicia paruuli estote. Fuit autem puer sensu aliquando, contra exortationem Apostoli :
Nolite pueri effici sensu
; fuit puer, id est
ydiota, dum esset iuuenis, iuxta illud Philosophi : « Nemo iuuenes eligit duces », quia non constat eos esse sapientes ; FIGURAhumiles = paruulussed quia aliquando ydiote superbi sunt, ideo non [123vb] dicit de eo puer tantum, sed addit et paruulus. Sicut de Filio Dei dicitur Ysa. IX° : Paruulus natus est nobis , paruulus per supremam humilitatem. Iste beatus Franciscus licet prius fuisset puer sensu, factus paruulus, humilians se sub potenti manu Dei, factus est pastor predictorum, et impletum fuit sub eius regimine quod ibidem dicitur : Uitulus et ursus pascentur similiter, requiescent catuli eorum et leo quasi bos comedet paleas , id est, hoc fuit quando diuersa genera hominum eius ordinem eius assumentes, se eius regimini commiserunt.
II :
Franciscus delectatus est separari ab uberibus mundi que
sunt uoluptas et honor
(Francisci conuersio)
Unde de eo subiungit : delectabitur infans ab ubere super foramina aspidis et cetera. Si adultus uel senex
separatur ab uberibus istud non esset mirum ; sed quando paruulus se separat ab ubere et in
hoc delectatur hoc mirabile est. FIGURAuoluptas = uber FIGURA
honor = uber Ubera quibus mundus lactat paruulos suos sunt uoluptas et honor. Ad ista
III :
Dominus eum propriis uberibus lactauit
(Francisci conuersio)
Beatus
Franciscus delectatus est separari ab hiis uberibus et ideo Dominus eum docuit et propriis
uberibus lactauit, iuxta illud Ysa. XXVIII° :
Quem docebit scientiam ? Et quem intelligere
faciet auditum ? Ablactatos a lacte, IV :
Sic ablactatus de mundo, Franciscus fecit magnum fructum in
Ecclesia Dei
(Francisci conuersio)
Sic ablactus misit
manum peccatum = regulus FIGURA
peccatum = aspis super etiam foramina aspidis eam mittendo et in cauerna reguli, quia illos quibus dicitur : Furor illis secundum similitudinem serpentis et sicut aspidis surde et obturantis aures suas , exhortationibus suis eduxit de foraminibus peccatorum, et regulos - id est serpentes flatu adurentes, omnem [124va] uirorem circa se extinguentes, FIGURA
uiri spirituales = uolucresuolucres etiam uolantes in aere, id est uiros spiritualites in mortem deicientes - de cauernis peccatorum eduxit ; obstectricante enim manu eius eductus est coluber tortuosus , iuxta uerbum Iob. Non simus ergo surdi neque ceci, sed aperiamus oculos nostros ad uidendum que fecit beatus Franciscus et ad audiendum exhortationes eius et permittamus nos educi a peccatis et adduci ad penitentiam, ut possimus meritis eius et intercessionibus peruenire ad gloriam sempiternam, prestante Domino