Eudes de Châteauroux, « dossier franciscain », sermo
5 (Schneyer : 720)">
<< | >> |
| Plan : synthétique classique pas de plan V. interventions éditoriales (en rouge) |
Liste des figurae :
Thema
Iob XXIII° :
Uestigia eius secutus est pes meus, uiam eius custodiui et non declinaui
ex ea, a mandatis labiorum eius non recessi et in sinu meo abscondi uerba oris
eius.
Introductio
Hic spiritus sanctus breuiter describit uitam
beati Francisci et actus, et est hoc quasi epitaphium eius. Initium uite eius innuitur ibi :
uestigia ; consummatio et perseuerantia : uiam
eius ; et quem modum uiuendi I :
Franciscus, cupiens Dominum sequi et assequi, per vestigia
eum secutus est
Quasi ergo quesitum esset ab eo : « cuius conuersationis fuisti et qualis uite ? »,
respondet uestigia eius, et cetera. I.A :
Uie, quibus obseruatis secundum Deum, posset quis ire ad
Deum, dissipate sunt per peccata
Uidens etiam multos qui se credunt sequi Dominum deuiare, cupiens eum
sequi et assequi, ut certius eum sequeretur, per uestigia eum secutus est, ut eadem uia iret
passu ad passum qua ille ambulauit, maxime quia uidebat impletum illud Ysa. XXXIII° :
Dissipate sunt uie, cessauit transiens
per semitas. Uiis istis derelictis et semitis, uestigia
Domini secutus est. FIGURAmodi uiuendi = uie dissipate FIGURA
agricultura = uia FIGURA
matrimonia = uia FIGURA
milicia = uia FIGURA
uiuere de proprio patrimonio = uia FIGURA
mercimonia = uia Uie iste sunt diuersi modi uiuendi, quibus obseruatis secundum Deum, posset quis ire ad Deum, ut matrimonia,
I.A.1 :
Matrimonium
Matrimonium septem peccata contra matrimonium = septem uiros cum quibus Sarra contraxerat Peccatur enim contra matrimonium septem modis, qui per septem uiros, cum quibus Sarra contraxerat, designantur, Thob. III° : primo quia talis est personna que contrahere non potest, quia uotum castitatis emisit, uel quia intrauit religionem, uel sacrem ordinem suscepit ; secundo quia
I.A.2 :
Mercimonia
Similiter uia negociationis omnino dissipata
est per mendacium, periurium et fraudem, Eze. XXVII° :
Grecia
et
Tubal
et
Mosop
institores tui
; FIGURAmendacium = Grecia Grecia interpretatur : « est et non », hoc est mendacium ; FIGURA
fraus = Tubal Tubal : « ductus ad luctum », « dissimulatio » ; « malum est, malum est », [81va] dicit omnis, Prou.
patrimonium Ecclesia = uestis Christi Mosoch : « captura barach » siue « calliditas decipiendi », Apo.
I.A.3 :
Uiuere de proprio patrimonio
In proprio I.A.4 :
Milicia
Milicia iam pro rapina reputatur et
infidelitate, Eze. XVII° :
Qui
dissoluit pactum nonquid effugiet ? Quasi « non » ; et post in eodem :
Uiuo ego, quoniam iuramentum quod
spreuit et fedus quod preuaricatus est ponam in caput eius. Sed dices : tenetur
michi sicut et ego ei et ipse non seruat fidem michi nec ego ei fidem obseruabo, inde si
recte dicas : ecce uir et uxor sibi ad paria tenentur, estne excusabilis mulier si
adulteretur quia uir eius adulteratur ? Certe non. Similiter, nec hic, ad Ro. XIII° :
Si autem male feceris, time. Non enim sine causa gladium portat. Dei enim
minister est, uindex in iram ei qui malum agit. Sed hodie milites sunt
defensores et patroni malorum, et qui Ecclesiam deberent defendere eam opprimunt et
impugnant, et potest dici et milites quidam hoc fe-[81vb]-cerunt et
faciunt, quatuor et adhuc sunt, quia quatuor persone sunt de propria familia Domini que pre
aliis a militibus opprimuntur : uidue, orphani, clerici, religiosi.
Pupillo et orphano tu eris adiutor
; Ysa. I° :
Subuenite oppresso
; et in
Psalmo :
Nolite tangere christos
meos
, id est clericos et religiosos ; Zach. I.A.5 :
Agricultura
Uia religio = semita derelicta
I.A.6 :
Religio
Semite etiam derelicte sunt religiosi = equus pinguis et lasciuusreligiosi debent incedere
I.B :
Franciscus uestigia Domini considerauit ut eum sine errore
et fallatia sequi posset passu ad passum
(Francisci stigmata, Francisci paupertas)
Hoc considerans, FIGURAbeatus Franciscus = bonus canis
Christus = Ionathas Ionathas, Domini donatio, Filius datus est pro nobis ; Io. III° : Sic Deus [82ra] dilexit , et cetera. Iste uoluit conficere demones et ideo crucem ascendit ; unde locus quem ascendit Ionathas erat inter duos scopulos quorum uni nomen Boses, alteri Sene ; FIGURA
angustia passionis = Seneper que duo designantur angustia passionis et fructus : Sene « angustia », Boses « in ipso floruit » ; ita quod odorem
redemptio nostra = fructusfructus : nostra redemptio. FIGURA
beatus Franciscus = armiger Ionathe Iste [Ionathas] dixit ad adolescentem armigerum suum , ut sequeretur eum, id est Francisco, qui respondit : Fac omnia que placent animo tuo, perge quo cupis et ero tecum ubicumque uolueris. Ascendit autem Ionathas repens pedibus et manibus et armiger post eum , quia scopuli
cicatrices Francisci = scriptura Sic uoluit Dominus per hec signa ostendere quasi per quamdam scripturam quantum beatus Franciscus diligebat eum, ut exteriora uulnera uulnus internum caritatis demonstrarent. Dominus quinque plagas pro
uia Francisci ad Deum = mare Uere uia per quam beatus Franciscus ambulauit ad Dominum mare fuit, quia per angustiam, per paupertatem, uilitatem, per uigilias ad Dominum ambulauit. FIGURA
beatus Franciscus = canis FIGURA
Dominus = preda Et sicut accidit quod quando canis inuenit feram [82va] eam insequitur et, exemplo eius, alii cum magno latratu, sic iste secutus est Dominum uelut predam suam, et exemplo eius quam plures hanc eandem predam insecuntur per spinas et tribulationes et latratu magno, et ueniunt lacerati et gaudent, FIGURA
beatus Franciscus = ductorquia ductor eorum iam tenet predam et dicunt beato Francisco illud, Num. X° : Noli inquit nos relinquere. Tu enim nosti in quibus locis per desertum castra ponere ualeamus et eris ductor noster.
II :
Franciscus perseuerauit in uia Christi
Sequitur : uiam eius custodiui
et non declinaui ex ea. In hoc perseuerantia et consummatio cursus sui. Quidam
auertunt se a recta uia propter difficultatem itineris quia nimis ardua aut lapidosa, aut
lutosa, aut arcta, aut propter pericula latronum uel hostium. Iste uero non diuertit III :
Aliam regulam habere noluit nisi Euangelium et in corde
eius scribit eam
Sequitur : a mandatis labiorum eius non recessi, id est
Euangelii. Aliam regulam habere noluit nisi eam quam Dominus ore proprio docuit et